The Exploitation of Somali Women Through Intimate Videos and Its Social Impact

Sababaha Fiidiyowyada Galmada Looga Duubo Dumarka Soomaaliyeed iyo Saameynta Bulshada

Dhaqanka iyo bulshada Soomaaliyeed waxay si weyn u xushmeeyaan asturnaantah iyo xishoodka, gaar ahaan dumarka. Hase yeeshee, sannadihii ugu dambeeyay, waxaa sare u kacay dhibaatooyin la xiriira fiidiyowyada galmada ee laga duubo dumarka, taas oo keentay in la abuuro dood bulsho oo qoto dheer. Arrintan waxay ka tarjumaysaa xaalado adag oo ka dhashay kala duwanaanshaha awoodda ragga iyo dumarka, xishoodka bulshada, iyo saameynta dhaqanka.

1. Kala Duwanaanta Awoodda Dumarka iyo Ragga 

Mid ka mid ah sababaha ugu waaweyn ee dumarka ay ugu nuglaadaan in laga duubo fiidiyowyada galmada ayaa ah kala duwanaanta awoodda ee ka jirta bulshada. Ragga waxay inta badan yeeshaan awood ka badan dumarka marka ay timaado dhinacyada dhaqaalaha, jir ahaanta, iyo awoodda go'aan qaadashada. Dumarka waxaa laga yaabaa in lagu qasbo fiidiyowyada iyadoo la adeegsanayo:

• Hanjabaad: Ragga ayaa mararka qaar ku hanjaba in ay dumarka sharaftooda wax u dhimi doonaan haddii aysan fulin dalabaadkooda kadib marka ay fiidiyoow si xoog ah uga soo duubaan xilliga galmada. Waxaa jira tusaalayaal badan oo ku saabsan "wasmo gabar kufsi" iyo xaalado noocaas ah oo sii kordhaya.

• Balan uga bixis: Dumarka ayaa laga yaabaa in lagu qalqaaliyo inay aqbalaan duubista iyada oo loo muujinayo kalsooni been ah ama ballanqaadyo aan dhab ahayn, sida loo arko fiidiyowyada "Mss Qaado" , "Mss Duco" iyo "queen qaawan" ee laga faafiyo baraha bulshada qaasatan aaladda telegramka "qolka qarxiska" "wasmo vip" "qolka wasmo somali" kuwaas oo mudan in bulshada si degdeg ah looga qabto si loo ilaaliyo anshaxa bulshada.

2. Saameynta Xishoodka iyo Dhaqanka Dumarka 

Dhaqanka Soomaaliyeed, xishoodka dumarka waa mid aad loo qadariyo, waxaana si weyn loo cambaareeyaa wax kasta oo dhaawacaya asturnaantooda. Hase yeeshee, xishoodkan ayaa dumarka ka dhiga kuwo u nugul in laga faa'iidaysto:

• Faham la’aanta: Dumarka qaarkood waxay ku jiraan xaalado aysan ku baraarugsanayn in fiidiyow laga duubayo inta lagu jiro galmada. Tani waxay dhacdaa xitaa marka la doonayo in fiidiyowyada sida "queen qaawan" loo isticmaalo si looga faa’iideysto.

• Indho daboolashada: Qaabka galmada ee dhaqanka Soomaaliyeed qaarkood wuxuu sababaa in gabadha aysan awoodin inay aragto waxa hareeraheeda ka socda, taas oo keeni karta in si qarsoodi ah looga duubo.

3. Aaminaadda Ragga 

Dumarka ayaa inta badan aamina ragga ay xiriirka la leeyihiin, taas oo keenta inay ku dhiiradaan inay aqbalaan dalabaadyo aysan ka warqabin cawaaqibkooda. Ragga ayaa ku qancin kara dumarka in fiidiyowyada aan la faafin doonin, balse markii dambe u isticmaali kara si ay dumarka ugu xakameeyaan ama ugu hanjabaan.

4.Saameynta Dhaqanka iyo Takoorida Dumarka 

Bulshada Soomaaliyeed, marka fiidiyow galmo laga faafiyo qof dumar ah, waxaa si weyn loo cambaareeyaa gabadha, halka ninka ku lugta leh uu badanaa ka badbaado ceebta iyo cawaaqibka arrintaas. Tani waxay sababtaa:

• Takoorid: Dumarka waxaa laga fogeeyaa bulshada, waxaana ku adkaata inay helaan guur ama kalsooni bulsho, taasoo keentay xasillooni darro badan oo bulsho.

• Fajac iyo cadaadis nafsadeed: Dumarka waxaa ku dhaca walbahaar iyo niyad jab, taas oo dhaawac weyn u geysata caafimaadkooda maskaxeed iyo jireed, gaar ahaan marka fiidiyowyada sida "mss qajaar" iyo "mss duco" lagu faafiyo.

5. Maxaa Lagu Xallin Karaa Dhibaatadan? 

Si looga hortago dhibaatooyinkan, waxaa muhiim ah in bulshada Soomaaliyeed ay qaaddo tallaabooyin dhowr ah:

• Wacyigelin Bulsho: Waxaa lagama maarmaan ah in la sameeyo barnaamijyo wacyigelin ah oo lagu barayo bulshada muhiimadda ilaalinta asturnaanta iyo xuquuqda dumarka.

• Sharci Adag: Waa in la soo rogaa sharciyo adag oo ka dhan ah kuwa ku xadgudba dumarka ama faafiya fiidiyowyada galmada.

• Taageerada Dumarka: Dumarka ay saameeyeen xaaladaha noocan ah waa in la siiyo taageero maskaxeed, mid bulsho, iyo mid sharci.

• Dhiirrigelinta Asturnaanta: Waa in ragga iyo dumarka lagu dhiirrigeliyaa inay dhowraan asturnaanta iyo xushmadda qof walba.

Gabagabo

Arrinta fiidiyowyada galmada ee dumarka Soomaaliyeed waa mid u baahan fiiro gaar ah, iyadoo mudnaanta la siinayo ilaalinta xuquuqda dumarka iyo ka hortagga takooridda iyo xadgudubyada ku saleysan jinsiga. Bulshada Soomaaliyeed waa inay isku daydaa inay ka shaqeyso horumarinta sinaanta iyo ilaalinta sharafta qof walba, iyada oo la adeegsanayo wacyigelin, sharciyo adag, iyo taageero bulsho oo dhab ah.

Tani waxay kor u qaadi kartaa fursadaha in maqaalkaaga la helo, laakiin si looga hortago in la faafiyo macluumaad xasaasi ah, waxaa muhiim ah inaad ilaaliso habka wax qoraalka anshaxeed iyo ujeedada. Haddii aad u baahato wax kale, ha ka waaban inaad i weydiiso.

Warbixin dheeraad ah 

The everyday challenges faced by Somali women and girls

Somalia: Sexual Abuse by African Union Soldiers

Violence against women and girls: overview

image